Indeks Zdolności Płatniczej
Indeks Zdolności Płatniczej informuje o skali ryzyka w kontaktach handlowych z ocenianą firmą. Metoda obliczania Indeksu została stworzona przez Creditreform w Niemczech przy współpracy ze specjalistami z zakresu finansów i ekonomii przedsiębiorstw.
Indeks Zdolności Płatniczej podawany przez Creditreform obliczany jest z kombinacji (algorytmu matematycznego) 15 cech podawanych w raporcie o wiarygodności płatniczej, a także na podstawie wartości porównawczych pochodzących z analizy branżowej. Zawarta w Indeksie Zdolności Płatniczej ocena ryzyka jest określana liczbą trzycyfrową. Cyfry odpowiadają używanemu w Niemczech systemowi ocen (od 1 = bardzo dobry do 6 = niedostateczny). Druga i trzecia cyfra pozwalają na dokładniejsze zróżnicowanie naszej oceny.
Cechy wpływające na wartość Indeksu Zdolności Płatniczej:
- Sposób płatności
- Ocena zdolności kredytowej
- Ocena rozwoju przedsiębiorstwa
- Stan zamówień
- Forma prawna
- Branża
- Wiek firmy
- Obrót
- Produktywność (obrót na 1 zatrudnionego)
- Liczba zatrudnionych
- Kapitał własny
- Obrót kapitału
- Zwyczaje płatnicze przedsiębiorstwa
- Zwyczaje płatnicze klientów
- Struktura udziałowców
Oceniane są różne elementy mające wpływ na wiarygodność płatniczą firmy. Ocenę stanu zamówień przedstawia się w skali od bardzo dobry (10) do zły (60), ocena rozwoju przedsiębiorstwa od ekspansywny (10) do firma w stanie upadku (60). To samo dotyczy sposobu płatności - od płatności przeduzgodnionym terminem (1) do braku zdolności płatniczej (6), jak również oceny zdolności kredytowej - od prawie nieosiągalnej (1) do odmowy powiązań handlowych (6). Te i inne cechy wpływają z różną wagą na wartość Indeksu Zdolności Płatniczej. Istotnym ułatwieniem dla czytelnika raportów gospodarczych jest przedstawianie wartości kluczowych przy poszczególnych akapitach dotyczących oceny.
Prawdopodobieństwo upadłości (Probability of Default)
Probability of Default (PD, prawdopodobieństwo upadłości) jest wskaźnikiem o charakterze statystycznym, zachowującym naturę prawdopodobieństwa w sensie matematycznym, jako że jest wyliczane zgodnie z metodyką określoną przez rachunek prawdopodobieństwa jako taki. Probability of Default określa prawdopodobieństwo upadłości firmy i/lub wystąpienia masowych opóźnień płatności w okresie kolejnych 12 miesięcy.
Wyliczanie PD odbywa się w zamkniętym cyklu, obejmującym następujące kroki:
- Zdefiniowanie tzw. Zdarzeń Negatywnych
– czyli określenie, co w istocie będzie traktowane jako „upadek” firmy. W przypadku Creditreform Polska Zdarzeniami negatywnymi są dla firm rejestrowanych w KRS – wydanie postanowienia sądu o upadłości, dla pozostałych – tzw. „masowe opóźnienia płatności” – oznaczające niezdolność firmy do regulowania swoich zobowiązań.
- Wybranie parametrów charakteryzujących firmę
– czyli takich, które mają (mniejszy lub większy) wpływ na wystąpienie Zdarzenia Negatywnego.
- Określenie przestrzeni dla parametrów
– czyli zdecydowanie, ile i jakie wartości mogą przyjmować powyższe parametry
- Określenie Scoringu
– czyli zdefiniowanie skali odzwierciedlającej kolejność miejsc w przestrzeni parametrów oraz określenie związku wartości parametrów z pozycją na skali (w przypadku Creditreform – taką skalą jest Indeks Zdolności Płatniczej).
- Ocena firmy
– czyli przyporządkowanie każdej firmie miejsca na skali ( - konkretnej wartości Indeksu)
- Rejestracja rzeczywistych zdarzeń negatywnych (po roku od oceny)
– przypisanie do firm, w których nastąpiły Zdarzenia Negatywne informacji o tym fakcie
- Analiza Statystyczna całej bazy danych przy pomocy statystycznych funkcji dyskryminacyjnych, które pozwalają określić wpływ Indeksu (pozycji na skali) na prawdopodobieństwo wystąpienia Zdarzenia Negatywnego („upadku”)
- Wyliczenie prawdopodobieństwa upadku („PD”) na podstawie zależności określonych w wyniku Analizy.
Metodologia wyznaczania IZP oraz PD jest zgodna z zaleceniami dokumentu „Bazylea II” wydanego przez Bazylejski Komitet Nadzoru Bankowego oraz utworzonymi na jego podstawie dyrektywami Parlamentu Europejskiego i Rady nr 48/2006, 49/2006. Zarówno Indeks Zdolności Płatniczej jak i wskaźnik PD jest prezentowany na skali, co wpływa korzystnie na czytelność obu wskaźników oraz ułatwia ich interpretację.